Vogels voeren: wat, waar, hoe en wanneer?

Je hebt vast al wel gehoord dat veel vogelsoorten in Nederland en België het maar moeilijk hebben tijdens de winters. En steeds vaker is dit in meerdere gevallen de oorzaak van het dalen van de populaties. In sommige gevallen zorgt het er zelfs voor dat vogels vertrekken naar gunstigere streken. Om de biodiversiteit van onze landen in stand te houden, nemen steeds meer mensen een vogelhuisje en bieden vogelvoer aan. Maar wat is nu het beste om te voeren en hoe biedt je dit het beste aan? Herken je deze lastige vragen? Dan ben je hier aan het juiste adres! Je zult hier alles vinden over vogelvoer, hoe je het aanbiedt en meer.

Inhoudsopgave

• Wat heeft een vogel nodig?
• Welke typen vogelvoer zijn er?
• Hoe bied je het vogelvoer aan?
• Waar zet je het vogelvoer neer?
• Hoe bewaar je het vogelvoer?

Wat heeft een vogel nodig?

Voordat je opzoek gaat naar vogelvoer is het belangrijk om te weten wat wilde vogels precies nodig hebben. Veel dieren hebben seizoensgebonden voedselbehoeften. Dit geldt in zekere mate ook voor vogels. Gelukkig zijn er daarom ook verschillende typen vogelvoer die hierop aansluiten. Om het je nog makkelijker te maken zullen de meeste soorten voer rekening houden met de algemene voedingsbehoeften. De meeste soorten vogelvoer zijn elk seizoen aan te bieden, tenzij je een speciale mix hebt. Wintermixen bevatten bijvoorbeeld meer vetrijk en energierijk voer zodat vogels makkelijker een vetreserve kunnen opbouwen.

Koolmees - koolmezen eten graag vetrijke zaden en noten

Algemene voedingsbehoeften van tuinvogels

Het is belangrijk om te weten dat niet elke vogel hetzelfde dieet heeft. Mezen zijn vooral gek op vetrijk voedsel zoals noten. Roodborstjes zijn daarentegen juist voornamelijk insecteneters. Toch zijn er veel overeenkomsten tussen de vogels. Zo mag vogelvoer niet te veel zout bevatten. Vetten kunnen vogels wel goed gebruiken, dit kan van zowel dierlijke als plantaardige aard zijn. Naast deze gezonde vetten is het ook belangrijk dat vogels calorierijke voeding binnenkrijgen. Noten en zaden zijn enorme rijk aan calorieën en zullen dus in bijna alle typen verwerkt zijn. Ook zijn eiwitten belangrijk voor het in stand houden van de spieren. Het vliegen en zichzelf warm houden verbrand niet alleen lichaamsvet maar ook spiermassa in extreme kou. Om de spiermassa weer te herstellen hebben ze genoeg eiwitten nodig.

Welke typen vogelvoer zijn er?

Omdat elke vogel andere voedingsstoffen nodig heeft zijn er natuurlijk ook veel opties in vogelvoer. Elke type heeft een eigen samenstelling die rekening houdt met de algemene voedingsbehoeften. Ook zijn er gevarieerde voedermixen die geschikt zijn voor specifieke seizoenen of verschillende vogels.

Vetbollen

Vetbollen zijn de favoriet van onder andere mezen en mussen. Daarom staan ze ook wel bekend als mezenbollen. Maar mezen zijn niet de enige die dankbaar van de vetbollen zullen smullen. Vetbollen zijn rijk aan de gezonde vetten. Er zijn vetbollen met plantaardige vetten, maar ook vetbollen met rundertalg. Het ene is niet beter dan het ander. Rundertalg is over het algemeen zachter tijdens de winter en de geharde plantaardige vetten zijn juist weer beter in het voorjaar.  In principe zijn beide het hele jaar aan te bieden en vaak in zowel grootverpakking als kleinverpakking verkrijgbaar. Ook kun je ze vaak vinden in complete voederpakketten.

Vetbollen - Vetbolhouder met vetbollen

Bekijk hier de vetbollen die verkrijgbaar zijn bij Tuindirect!

Je kunt ook gemakkelijk zelf vetbollen maken. Dit is een leuke en ook leerzame bezigheid voor in het voorjaar. Vooral voor kinderen is het een ontzettend leuke bezigheid. Je kunt dit doen met zacht (ongezouten) frituurvet, kokosvet of zelfs met een pakje ongezouten boter. Lees hier hoe je in slechts 5-stappen je eigen vetbollen maakt.

Vogelpindakaas

Enorm veel vogels zijn gek op pinda’s en noten. Maar vogelpindakaas valt nog beter in de smaak. Dit komt omdat het gemakkelijker te eten is dan noten die ze in het wild vinden. Die moeten ze vaak eerst open breken, maar de pindakaas kunnen ze gemakkelijk rechtstreeks uit de pot eten. Dit is ook geen gewone pindakaas die je bijvoorbeeld op je boterham smeert. Dit is echt speciale vogelpindakaas waar veel minder zout in zit. Ook zijn er verschillende smaken zodat er naast de naturel pindakaas ook pindakaas met meelwormen en insecten of pindakaas met vruchten en noten zijn. Naast de vogelpindakaas is zelfs een zonnebloempasta. Deze zit vol gezonde vetten en eiwitten en biedt ook vogels die niet van noten en pinda’s houden een heerlijke traktatie.

Bekijk hier alle vogelpindakaas die verkrijgbaar is bij Tuindirect!

Strooivoer

Strooivoer is, zoals de naam al suggereert, voer dat je strooit. Je kunt het in principe op elke manier aan bieden. Je kunt het op een voedertafel, muurvoederhuis of schaal leggen, maar bijvoorbeeld ook los op de grond. Vogels zijn er hoe dan ook gek op en kunnen dit het hele jaar door eten. De meeste strooivoer is dan ook 4-seizoensvoer, maar er bestaan ook wintermixen, energiemixen, silovoer, etc. Deze bieden een iets specifiekere samenstelling voor bijvoorbeeld de wintermaanden of om aan te bieden in een voedersilo. Je kunt dit voer, dat voornamelijk uit zaden en noten bestaat, gemakkelijk toevoegen in een zelfgemaakte mezenbol bijvoorbeeld.  

Strooivoer - Mus die een zaadje mee pikt

Bekijk hier alle strooivoer die verkrijgbaar is bij Tuindirect!

Vogelzaad

De naam laat je denken dat het hier alleen om zaden gaat, maar je zult verrast zijn dat losse noten zoals pinda’s, zonnebloempitten of (gedroogde) meelwormen hier ook onder deze categorie vallen. Vogelzaad is vaak een enkele soort zaden, noten of stukjes gedroogde insecten die enorm vet-, eiwit- of energierijk zijn. Het grote verschil met strooivoer is dat het vaak echt om slechts een soort gaat in plaats van een mengsel. Net als strooivoer kun je dit aan bieden in een voederhuis of los op de grond strooien. Sommige vogels vinden het zelfs fijner om direct van de grond te eten. De vogelzaden, noten en insecten vallen in principe bij bijna alle tuinvogels in de smaak, maar net als bij mensen vinden sommige vogels het ene soms lekkerder dan het ander.

Bekijk hier alle vogelzaad dat verkrijgbaar is bij Tuindirect!

Netjes & Slingers

Dit is naast de mezenbol een van de bekendste vormen van tuinvogels voeren. Netjes en slingers gevuld pinda’s, rozijnen of zonnebloempitten zijn de meest voorkomende netjes en slingers. De pindaslingers bevatten vaak gepelde of ongepelde doppinda’s deze zijn ongebrand omdat dit beter is voor de vogels. Rozijnenslingers bevatten daarentegen een mix van pinda’s en rozijnen en in sommige gevallen ook een paar vetbollen om zowel vetten, koolhydraten en vitamines aan te bieden. Het laatste type is een zonnepitslinger. Deze bevatten vaak zwarte of gestreepte zonnepitten of een mengsel van zaden, zonnepitten en pinda’s. Je kunt de netjes en slingers ophangen, maar je kunt deze natuurlijk ook op een voedertafel leggen. Zorg er dan wel voor dat je het netje goed vast knoopt zodat deze niet wegwaait wanneer deze leeg is. Hang ze ook altijd op een zichtbaar plekje zodat je lege netjes direct opmerkt en kunt weghalen.

Vetproducten

Onder vetproducten verstaan we onder andere vetblokken, pindacake, gevulde kokosnoten en vetvoeders. Dit gaat het hier om vetrijke producten in de vorm van blokken, staafjes of brokjes. Deze zijn vooral in het najaar en de winter populair onder vogels. Dit komt doordat zijn juist in die tijd van het jaar voldoende vet nodig hebben.

Bekijk hier ons assortiment aan vetproducten!

Hoe biedt je het vogelvoer aan?

Hierboven heb je al kunnen lezen over het type vogelvoer dat aan te bieden is aan wilde tuinvogels. En in enkele gevallen is er ook een manier waarop genoemd. Maar welke manier past nu precies bij jou en je tuin of balkon? De verschillen en hoe ze werken zijn dus een goed aspect om rekening mee te houden. Vaak zijn deze handige producten ideaal te combineren met vogelhuisjes en brengen zo nog meer vogels naar je tuin of balkon.

Roodborstje op een hangende voedertafel en vetbolhouder

Voedertafels, voederhuisjes & voederschalen

Voedertafels en voederhuisjes zijn in principe hetzelfde. Het zijn dan ook synoniemen van elkaar. Je hebt er allerlei soorten. Je hebt voederhuisjes op een paal. Deze zijn vaak groot en stevig en kun je op alle vlakke ondergronden neer zetten. Je heb hangende voederhuisjes aan een touw of ketting. Deze zijn kleiner en vaak makkelijker voor de kleinste vogels. Je hebt ook speciale raamvoederhuisjes en muurvoederhuisjes. Deze kun je ophangen aan een muur of raam door middel van schroeven voor in een muur, hek of boom of zuignappen voor aan een raam. Voederschalen zijn simpelweg schaaltjes waarop je het voer kunt aanbieden. Ze hebben een belangrijk kenmerk met elkaar gemeen. Vogels kunnen van alle windrichtingen op het voederplateau landen om van een zaadje of ander lekkers te smikkelen. Dit is mogelijk dankzij de open structuur van deze tafels, huisjes en schaaltjes. Daarbij zijn muurvoederhuisjes ideaal voor balkons van bijvoorbeeld appartementen.

Een handige tip…

Vogelbadjes zijn een geschikte manier om water aan te bieden voor vogels. Ze kunnen hier in de zomer ook in gaan badderen. Maar in de winter kan dit water bevriezen en dan hebben de vogels er niets aan. Je kunt dan het vogelbadje leeg gieten en er bijvoorbeeld strooivoer of vers fruit in aanbieden.

Voedersilo’s en voederhouders

Daarnaast zijn er ook veel voederhouders. De Engelse naam hiervoor is een birdfeeder. Hieronder vallen vetbolhouders, vetblokhouders en voedersilo’s. Vetbolhouders en vetblokhouders zijn gemakkelijk uit te leggen. Je opent de houder vaak door het dakje omhoog te schuiven of middels een deurtje en daarna leg je de vetblok of de vetbol(len) er gemakkelijk in. Voedersilo’s zijn daarentegen vooral bedoeld voor zaden of noten. Je hebt deze in allerlei vormen en maten. Vaak is er één of meerdere openingen te vinden onderaan de siloschacht. Hier kunnen kleine tuinvogels gemakkelijk een zaadje, pinda, pit of nootje mee pikken. Sommige voedersilo’s hebben zelfs een beschermende kooi waardoor grote vogels of eekhoorns niet bij het voer kunnen of de vogels kunnen verjagen.  Deze zijn in alle gevallen ideaal voor elk type huis.

Voedersilo - Pimpelmezen en koolmees aan een notensilo

Pindakaaspothouders

Vogelpindakaas komt in handige potjes. Deze kun je overal neerzetten. Maar je kunt ook een handige pindakaaspothouder gebruiken. Deze zijn makkelijk aan een muur, hek of boom te schroeven. Hierdoor kun je deze hoger ophangen en is het gemakkelijker en veiliger voor vogels om te genieten van deze overheerlijke lekkernij. Ook deze zijn er in allerlei vormen en maten. Je schuift in alle gevallen de pot er gemakkelijk in. Naast voederhouders en muurvoederhuisjes is deze optie ideaal voor zowel tuin als balkon.

Waar zet je het vogelvoer neer?

Net als huisjes is de plaatsing van het voer dat al het verschil maakt. Muurvoederhuisjes en voedersilo’s kunnen bijvoorbeeld het best op een licht beschutte plek gehangen worden zolang er maar een vrije aanvliegroute is. Pindakaaspothouders kunnen het beste op 1,5 à 2 meter hoogte worden opgehangen vanaf de grond of vloer. Voederhuisjes op een paal kunnen daarentegen het beste op een open, rustige of licht beschutte plek worden geplaatst. Plaats deze op een plek waar de huisdieren of jijzelf niet vaak zullen lopen. Vogels zijn vaak schuw en zullen juist voederhuisjes meer bezoeken als deze op een rustig plekje staat of hangt.

Hoe bewaar je het vogelvoer?

Vogelvoer bewaren is belangrijk wanneer je niet alles in één keer kunt aanbieden. De vitaminegehaltes verminderen sterk wanneer het voer niet goed bewaard wordt. Hoewel vetbollen en blokken dit probleem minder ervaren kunnen ze smelten of uit elkaar vallen op warme opbergplekjes. Vaak kun je ze weer in vorm kneden, maar dan is het makkelijker op deze direct op een goede manier te bewaren.

Er is een handige vuistregel als het gaat om bewaren van voer en zaden. Bewaar ze altijd op een droge, koele en donkere plek. Zorg dat een verpakking dan ook zo luchtdicht mogelijk wordt afgesloten. Je kunt hiervoor een opbergblik, potjes of hersluitbare zakjes voor gebruiken. Heb je grote hoeveelheden vogelvoer? Dan kun je ook een afsluitbare voedselton gebruiken om het voer op een geschikte manier te bewaren.